تحلیل کیسینجر از آرایش قدرت در خاورمیانه
پایگاه خبری آرتین پولاد – اگر غرب بدون یک راهکار ژئواستراتژیک درگیر منازعات جهان شود، بی‌نظمی حاکم
خواهد شد و قدرت‌های بزرگی مانند چین، روسیه و هند به تدریج جایگاه غرب را تصاحب خواهند
کرد
تحلیل کیسینجر از آرایش
قدرت در خاورمیانه
دنیای اقتصاد: هنری کیسینجر،
وزیر خارجه و مشاور امنیت ملی سابق آمریکا و یکی از برجسته‌ترین استراتژیست‌های ایالات‌متحده
در مقاله‌ای با عنوان«نظم و بی‌نظمی در جهان در حال تغییر» که د رسایت «کپ‌اکس» منتشر
شد، به بررسی نظم نوین جهانی پرداخته است. او معتقد است اگر غرب بدون یک راهکار ژئواستراتژیک
درگیر منازعات جهان شود، بی‌نظمی حاکم خواهد شد. او همچنین براین باور است که در خاورمیانه
معاصر «دشمن دشمن شما احتمالا دشمن شماست.» کیسینجر در مقاله خود درباره خاورمیانه
می‌نویسد: «در اوراسیا و در مرزهای روسیه نظم جهانی از طریق پیامدهای یکپارچگی به چالش
کشیده می‌شود. اما این نظم در پیرامون خاورمیانه از جانب آشفتگی‌های ناشی از تجزیه
تهدید می‌شود.
سیستم نظم وستفالیایی که
پس از جنگ جهانی اول در خاورمیانه به وجود آمد درحال قربانی شدن است.» به اعتقاد کیسینجر
چهار کشور این منطقه حاکمیت خود را از دست داده‌اند؛ سوریه، عراق، لیبی و یمن به میدان
جنگ گروه‌هایی تبدیل شده‌اند که به‌دنبال اعمال حاکمیت خود هستند. در مناطق وسیعی از
عراق و سوریه، گروه تروریستی داعش خود را به‌عنوان دشمن بی‌رحم تمدن مدرن شناسانده
است و قصد دارد از طریق اعمال خشونت یک امپراتوری واحد را که براساس قوانین شریعت اداره
می‌شود، جایگزین سیستم بین‌المللی چند‌حکومتی کند. در چنین شرایطی این ضرب‌المثل قدیمی
که «دشمن دشمن شما، می‌تواند دوست شما باشد» دیگر کاربرد ندارد. در خاورمیانه معاصر
دشمن دشمن شما ممکن است دشمن شما باشد. خاورمیانه از طریق بی‌ثباتی‌های ایدئولوژی‌هایش
به همان اندازه اقدامات خاصش، جهان را تحت تاثیر قرار می‌دهد. جنگ جهان خارج با گروه
تروریستی داعش می‌تواند این مساله را توضیح دهد. اکثر قدرت‌های غیرداعش، ازجمله ایران
و کشورهای عربی، درمورد لزوم نابودن کردن این گروه تروریستی توافق دارند. اما کدام
گروه قرار است قلمرو داعش را به ارث ببرد؟ یک ائتلاف سنی؟ یا یک حوزه نفوذ تحت سلطه
ایران؟ پاسخ این پرسش پیچیده است، زیرا روسیه و کشورهای عضو ناتو از جناح‌های مختلف
حمایت می‌کنند. کیسینجر معتقد است اگر قلمرو داعش با دست نیروهای مورد حمایت ایران
به تصرف درآید، یک کمربند ارضی از تهران تا بیروت ایجاد می‌شود که نشان‌دهنده ظهور
امپراتوری ایران خواهد بود. این در شرایطی است که محاسبات غرب به دلیل دگردیسی ترکیه
پیچیده شده است. ترکیه زمانی یک عامل تعدیل‌کننده کلیدی و حکومتی بین یک کشور سکولار
و نسخه اسلام ایدئولوژیک بود. ترکیه از طریق کنترل جریان ورود مهاجران از خاورمیانه
بر اروپا تاثیر می‌گذارد و از طریق کنترل انتقال نفت و کالا از مرزهای جنوبی خود، برنامه‌های
واشنگتن را برهم می‌زند. حمایت ترکیه از جنبش سنی با تلاش‌هایش برای تضعیف استقلال
کردها همراه شده است، کردهایی که پیش‌تر غرب از آنها حمایت کرده است.