سرنوشت تلخ بانک‌های متخلف
پایگاه
خبری آرتین پولاد – پرهیز از رقابت ناسالم در سپرده گیری بانرخ های بالا،خروج
از بنگاه داری،رعایت دستورالعمل بانک مرکزی جهت شفاف‌سازی حسابها،تاکید بر وصول مطالبات
معوق و تلاش برای از سرگیری ارتباط بین المللی بانک از جمله مواردی است که مدیرعامل
بانک صادرات به آن اشاره کرد.
به گزارش خبرنگار اقتصادی خبرگزاری تسنیم، پرهیز از گرداب رقابت ناسالم در سپرده گیری با نرخ های غیر مصوب، خروج از بنگاه
داری و چابک سازی شرکت های ابزاری بانک برای ایجاد ارزش افزوده بیشتر، رعایت دستور
العمل بانک مرکزی جهت شفاف سازی حسابها در راستای حرکت به سوی استانداردهای بین المللی
گزارشات مالی (IFRS)، تاکید بر وصول مطالبات معوق بانک و تلاش برای از سرگیری ارتباط بین
المللی بانک و رفع تحریم های ظالمانه از جمله
مواردی است که سیاوش زراعتی، مدیر عامل بانک صادرا ت ایران ، در پاسخ به پرسش‌های خبرنگار
تسنیم به آنها اشاره داشته است:
تسنیم: رقابت سودهای بانکی حاکم در بازار چه ضررهایی را
به بانکها وارد کرده است؟
زراعتی: مشکلاتی که می تواند از ناحیه این رقابت ناسالم
ایجاد شود، از دو منظر قابل بررسی است:
* سرنوشت بانک هایی که سودهای بالا میدهند چیست؟
اول اینکه پرداخت سودهای بالا
و نامتعارف به سپرده‌گذاران، توسط بانکها و مؤسسات، میتواند نشانه‌ای از انجام
بازی پانزی توسط آنها باشد که سرانجام این بازی نیز مشخص است و هیچ سرنوشتی غیر از
ورشکستگی در انتظار بانکها و مؤسساتی که این بازی را دنبال میکنند، نیست.
سپرده‌گذارانی که تنها به دریافت سود بالاتر اهمیت میدهند،
به سمت مؤسسات و بانک‌هایی که سود سپرده بالاتر پرداخت میکنند می روند و سپس با گذشت
زمان با مؤسساتی مواجه می‌شوند که دیگر حتی قادر به باز پرداخت اصل پول سپرده‌گذاری
شده نزد آنها هم نیستند. به وجود آمدن این مشکل سبب خواهد شد که اعتماد به شبکه بانکی
تا حدود زیادی از بین برود. حاکمیت نیز جهت جلوگیری از کاهش این اعتماد، چاره ای ندارد
جز اینکه بانک‌هایی را موظف نماید که تعهدات این مؤسسات خاطی را بر عهده گیرند. این
امر سبب میشود تا از منابع سپرده گذاران قانونمند و قانع و سهامداران بانکها، تعهدات
مؤسسات خاطی و مطالبات سپرده‌گذارانی که تنها به فکر دریافت سود بالاتر بوده‌اند،
تأمین گردد.
دوم اینکه بانک‌هایی که خود را مکلف به اجرای نرخ‌های
مصوب اعلامی از سوی بانک مرکزی جمهوری اسلامی ایران دانسته‌اند با مشکل خروج منابع
مواجه شده، هزینه‌های مالی زیادی به آنها تحمیل می شود و تأثیری منفی بر سودآوری بانک‌های
قانونمدار خواهد داشت.
تسنیم: یکی از سیاست های بانک مرکزی در دولت یازدهم واگذاری
بنگاه های بانک ها بود، این سیاست تا چه میزان در نظام بانکی به اجرا درآمد؟
زارعتی: یکی از اقداماتی که اینجانب از ابتدای حضور خود
در بانک صادرات ایران به دنبال آن بودم، خروج بانک از بنگاه داری بود و این مسأله نه
تنها به دلیل سیاست‌های بانک مرکزی جمهوری اسلامی ایران که اعتقاد شخصی اینجانب است
که بانکها نباید به بنگاه داری بپردازند و تنها باید دارای شرکتهای ابزاری باشند
بلکه از آنجایی که ایجاد ارزش افزوده از خدمات نوین و چابک سازی بانک از جمله اهدافی
است که در نقشه راه بانک مورد پیگیری است، را در دستور کار قرار داده ایم.
* هنوز سرمایه گذاران علاقه ای به سرمایه گذاری در بانک
ها ندارند
اما درخصوص خروج بانکها از بنگاه داری، توجه به این
نکته ضروری است که هر چند شرایط محیط کسب و کار در دولت تدبیر و امید بهبود یافته اما
هنوز شرایط به گونه‌ای نشده که سرمایه‌گذاران علاقه‌مند به سرمایه گذاری در صنعت
باشند. البته امید است که انشاءالله با کاهش نرخ سود بانکی این علاقه‌مندی در سرمایه‌گذاران
ایجاد شود و در نتیجه آن، خرید سهام شرکتهای زیرمجموعه بانکها برای سرمایه‌گذاران،
مطلوبیت یابد. وقوع این امر میتواند عملکرد بانکها را درخصوص واگذاری شرکتهای غیر
ابزاری زیرمجموعه شان بهبود بخشد.
تسنیم: آیا در ترازنامه بانک، تاکیدات بانک مرکزی در اصلاح
صورت های مالی لحاظ شده است؟ وضعیت سود و زیان بانک در سال ۱۳۹۵ چگونه بود؟
* زیان بانک صادرات کم شد
زراعتی: بله، صورت های مالی سال ۱۳۹۵ بانک صادرات ایران
را بر اساس نمونه ابلاغی بانک مرکزی که بر مبنای
IFRS تهیه شده، ارائه داده ایم و این صورت های مالی حسابرسی
نشده در سایت کدال موجود است. بر اساس صورت های مالی حسابرسی نشده تلفیقی ارائه شده
زیان بانک صادرات نسبت به سال ۱۳۹۴ به میزان ۲۵ درصد کاهش یافته است و این کاهش زیان
برای شرکت اصلی ۳۲ درصد بوده است. البته صورتهای مالی حسابرسی شده بانک برای سال
۱۳۹۵دریافت شده اما به دلیل عدم دریافت مجوز بانک مرکزی،تا کنون بر روی سامانه کدال
انتشار نیافته است.
تسنیم: وضعیت مطالبات معوق در نظام بانکی سالهاست به معضلی
برای بانک ها تبدیل شده است، میزان معوقات بانک صادرات چقدر است؟
زراعتی: معوقات بانک ها را میتوان به چند دسته تقسیم
کرد:
دسته اول مطالباتی هستند که بانکها از دولت دارند که
این مسأله انشاءالله در دولت دوازدهم حل خواهد شد.
دسته بعدی مطالباتی هستند که بانکها از شرکتهایی دارند
که این شرکتها خود از دولت طلبکارند. این بدهکاران احتمالاً درصورت دریافت طلبهایشان
از دولت، بدهیهای خود به بانکها را پرداخت خواهند کرد.
دسته سوم مطالباتی هستند که بانکها از افراد و شرکتهایی
دارند که علاقه‌مند به بازپرداخت بدهی‌هایشان هستند ولی فضای نامناسب کسب و کار این
اجازه را به آنها نمیدهد و با بازگشت رونق به اقتصاد، احتمالا آنها نیز اقدام به بازپرداخت
بدهی‌هایشان خواهند کرد.
و در نهایت دسته چهارم، بدهکارانی
هستند که به بانک ها بدهی دارند و علاقه‌مند به بازپرداخت بدهیهای خود نیز نیستند،
تلاش ما در بانک صادرات این بوده است که هیچگونه مسامحه‌ای با این دسته از بدهکاران
نداشته باشیم.
براساس صورتهای مالی تلفیقی حسابرسی نشده سال ۱۳۹۵ بانک
صادرات ایران که در سایت کدال موجود است، میزان مطالبات معوق و مشکوک الوصول بانک (از اشخاص دولتی و غیر دولتی) به ترتیب ۶۵,۳۹۸ میلیارد
ریال و ۱۲۳,۷۵۶ میلیارد ریال بوده است.
تسنیم: تعداد بدهکاران کلان را می توانید اعلام کنید؟
زراعتی: به نظر اینجانب، اینکه تعداد بدهکاران کلان چه
تعداد است، مسأله با اهمیتی نیست. به هر حال هر شرکت یا فرد براساس حجم کسب و کاری
که دارد، میتواند اقدام به دریافت تسهیلات برای بهبود و توسعه فعالیت خود با ارائه
تضمین‌های لازم و کافی نماید و سپس به بازپرداخت آن اقدام کند. مشکل زمانی ایجاد میشود
که تسهیلات دریافتی در جهتی غیر از آنچه که برای آن اخذ شدهاند، استفاده شوند، تضمین‌های
مناسب اخذ نشده باشد و در نهایت اینکه تسهیلات گیرنده تمایلی به بازپرداخت تسهیلات
دریافت شده نداشته باشد. مطالب ذکرشده برای همه تسهیلات با هر مبلغ ریالی صدق میکند
و مختص تسهیلات کلان نیست.
* بدهکاران کلان بانک صادرات چند نفرند؟
اما در خصوص سوال شما در حال حاضر تعداد ۵۴۳ نفر از مشتریان
بانک صادرات ایران دارای بدهی بالای ۱۰۰ میلیارد ریال و تعداد ۶۱ مشتری دارای بدهی
بیش از ۱۰۰۰ میلیارد ریال به بانک صادرات هستند.
تسنیم: بعد از برجام آیا موفق به برقراری ارتباط با بانک
های بزرگ دنیا شدید؟